terça-feira, janeiro 30, 2007

Sake con Coca-cola


Xa que o último movemento do Pastor é sobre Cowboy Bebop, e Mario fala tamén sobre videoxogos, non me deixan a min outra opción que contraatacar con Samurai Champloo, anime que estou devorando estes días. Parece que a Watanabe gústalle iso de mesturar épocas nas súas obras, porque se Cowboy Bebop é chadleriano-futurista, Samurai Champloo é medieval-hiphopero. De feito, o atractivo da serie son os anacronismos, os lentes, as tatuaxes, as crestas punk no período Edo.
Tamén aquí aparecen eses personaxes masculinos misteriosos, escuros e lacónicos "tipos duros" chamados a converterse tamén en lendas. Non deixa de ser curioso que , aínda que a sociedade e os xeitos de consumo cambien vertixinosamente dende Doyle, dende Bogart, ese tipo de caracteres seguen funcionando e fascinando.
Pero estoume indo polas ramas, no meu gosto polos tipos duros. Do que eu quería falar hoxe é dese fenómeno do anime (falaría tamén do manga, pero non son consumidora habitual e non controlo) que semella que só comprende e comparte a nosa xeración. O feito mesmo da existencia de debuxos animados para adultos semella ser un arcano para determinada franxa de idade, e dende logo para a maior parte dos programadores de televisión (quen foi o xenio que puxo "Padre de Familia" despóis de comer? Eu encantada, que así podo velo, pero non me parece o máis adecuado).
Periodicamente aparecen nos medios queixas sobre que estes ou aqueles debuxos son violentos, e a maior parte dos casos o que ocorre é sinxelamente que non son para nenos. Hai películas hiperviolentas pero a ninguén se lle ocorre queixarse ou censuralas. O mesmo pasa cos videoxogos, como apuntaba Mario no seu post. Está claro que hai a quen non lle cabe na cabeza que eses xogos son para adultos.
O anime non ten a mesma intención que os debuxos animados clásicos, a saber, adestrar nenos ou facer que fiquen quietos un anaco. Pode chegar a ser unha obra tan seria e tan traballada como calquera película convencional. Ou máis aínda, porque o formato serie (sobre todo estas últimas series, digamos, limitadas, de vinte ou trinta capítulos, non as interminables sagas de Bolas do Dragón) permite un desenvolvemento das personaxes que o cine en xeral non tolera. Tamén as estéticas poden pulirse ata o extremo, mesturar, experimentar.
Aquí vese claramente o tan traído e levado conflicto xeracional. Sentímonos atraídos por estas cousas porque manexamos unha serie de referencias que nos son propias en canto a cine, música ou televisión, videoxogos, etc. A nosa cultura, dalgún xeito, xa non é a mesma. Ou se cadra consideramos cultura o que antes era só consumo, ocio, entretemento banal.

Marcadores:

quinta-feira, janeiro 25, 2007

Elemental, querido Wilson


De entrada e para que ninguén me veña corrixir, xa sei que a famosa frase de Holmes non foi escrita nunca. Eu mesma escrutei todas as novelas e tódolos relatos e o único que atopei foi un mísero "é elemental" que non chega para soster o mito. Supoño que serán cousas d cinema.

Como o prometido é débeda, e unha é unha raíña de palabra, aquí vai o post ese sobre House. Supoño que entre os blogeiros haberá de todo: seguidores, detractores, e incluso deses que (din que) non ven a tele, pero seguro que tododiós sabe a estas alturas que House vai dun médico borde, coxo e drogadicto. A primeira das razóns polas que me gusta House é que as personaxes non son chachi-guais, como en Anatomía de Gray (e se alguén é fan da sosa de Gray e compaña, acepto argumentos, a ver se acabamos tendo a típica conversa friki sobre se Batman vencería a Spiderman pero con series de médicos) Xa non é que teñan defectos, é que en moitas ocasións son mesquiños, ou egoístas ou covardes, cousa moi de agradecer no ermo interpretativo que é a tele en xeral. Ou, sinxelamente, meten a pata, cousa moi de agradecer nunha serie de médicos.

Por outra banda, tedes todos razón nas pegas que lle poñedes: os guións son repetitivos, os casos ás veces son só a excusa, a máquina das resonancias dese hospital é unha trampa mortal, Chase tanto vale para un roto com para un descosido (ese home sabe facer de todo!) e todos teñen un coñecemento inesgotable de enfermidades rarísimas.

Pero ao gran: a min gústame House porque de pequena me gustaba Sherlock Holmes. As referencias, homenaxes ou inspiracións están tan claras que parece que o guionista ten as novelas de Conan Doyle diante (ou moi presentes) mentras escribe. A personaxe dun home de mediana idade, solitario, cínico e autosuficiente, brillante pero persoalmente inadaptado, cunha sexualidade conflictiva e relacións persoais escasas, é Holmes. Despóis, hai multitude de detalles secundarios: o amigo íntimo, que o ama sen reservas a pesr dos múltiples desplantes; a adicción aos tranquilizantes, a muller perdida por orgullo. Onde Holmes toca o violín, House toca o piano.

Tanto un como o outro semellan situarse por enriba da moral social, das reglas, da lei ou dos seus superiores. Cando Holmes resolve un caso, a todos nos queda claro que se trata sobre todo dun exercicio intelectual, non dun problema moral. O delito é algo secundario. Incluso pode chegar a acalar a solución se opina que o culpable non merece ser castigado. O recoñecemento dos outros (que en calquera caso House/Holmes considera infinitamente inferiores intelectualmente) tampouco é o obxectivo. Só se trata de matar o tempo, distraer o paso dos anos, exercitar unha facultade especial.

Eu diría que incluso hai escenas que están calcadas dalgún dos libros. Holmes tendido no sofá, a xeringa con morfina enriba da mesa, é a imaxe que abre un dos relatos.

A gracia desta serie é a mesma que a de Sherlock Holmes, e é a seguinte: facer que un personaxe borde, egoísta e amargado sexa irresistiblemente atractivo, polo simple magnetismo dunha intelixencia excepcional e unha moral estraña pero firme. Como un personaxe, literario ou cinematográfico, pasa a converterse nun mito, é unha das preguntas maís interesantes que se me ocorren nestes últimos tempos.

Marcadores:

segunda-feira, janeiro 22, 2007

Discriminación de xénero (literario)


Por algúns blogs amigos anda pululando a idea dos subxéneros, literarios e cinematográfcos. Eu sempre me considerei unha lectora "de xénero" aínda que non me cinga a un en concreto. Quero dicir que leo de todo e vexo de todo, sen ter moi en conta (nada en conta, en realidade) as opinións da crítica nestes temas. Ademáis, como son de ciencias, pódome permitir o luxo de ler o que me pete, por puro vicio, e o que é peor, de que me guste o que me pete.

Sobre todo de adolescente fun unha lectora compulsiva de cousas moi de subxénero, especialmente de ciencia-ficción e de novela policíaca ou de terror. Pero o meu favorito, de lonxe, era Sherlock Holmes. Se algún amor platónico tiven na miña vida, foi Holmes, dende logo. Non se me ocorre nada máis tópico ao que engancharse que as novelas policíacas, pero teño que dicir no meu descargo que as de Conan Doyle son perfectas e fantásticas, e que consegue unha profundidade psicolóxica na personaxe de Holmes, en concreto, que trascende o seu estilo. Como tódalas grandes obras, sexan da temática que sexan, logra ese "algo máis".

O interesante deste tipo de literatura é que é mais denostada canto mais próxima queda no tempo, pero gaña enteiros cos anos. Xente como Dumas ou incluso Dickens, no seu momento escribiron folletín, foron auténticos best-sellers e recibiron críticas na mesma liña que as que poderían recibir hoxe.Tamén pasou algo polo estilo coa novela gótica: quen a considere algo menor, quedarase sen desfrutar de cousas como "Melmoth o Errabundo" ou "O Monxe". E ben mereceido que o ten.

É divertido pensar que, a mesma xente que agora non se atrevería nin de coña a falar mal de Dickens, se foran coetáneos seus estarían poñéndoo a parir. Esa é unha das razóns polas que non me fai moito efecto as críticas a determinados xéneros literarios ou determinadas pelis. Porque penso que a maioría das veces son sinxelamente prexuízos e aínda por riba veñen de xente que cambiarían automaticamnte de opinión se quedase cultureta e guai facelo. Así que nada, caída libre nos brazos viscosos de Lovecraft, ou nos victorianos brazos de Conan Doyle.

E co cine pasa o mesmo pero en bestia. As pelis do benquerido Bogart son absolutamente de xénero en moitos casos, pero son clásicos. Están elevadas ao ceo do cinema, e merecidamente. Pero gustaríame poder escoitar por un furadiño espazo-temporal o que se dixo sobre elas cando se estrearon, dende determinados ámbitos. Apóstome un whiski con soda a que máis ou menos as mesmas que poderían facerse agora sobre xente tipo Tarantino (outro dos meus vicios).

O meu próximo post vai sobre as series de televisión, e en concreto sobre "House", á que estou enganchadísima, que son xa como o cumio do subxénero cinematográfico. Se alguén está pensando que teño unha personalidade fortemente adictiva, ten toda a razón do mundo. Menos mal que nunca me deu por engancharme a cousas chungas. Por certo, a miña desintoxicación da cafeína vai vento en popa. Hoxe almorcei descafeinado;)

Marcadores:

sexta-feira, janeiro 12, 2007

Como mola o meu Action Bach


A verdade é que estaba desexando ter unha excusa para marcarme este post, e só era cuestión de tempo. Así que se alguén quere baixarse aquí, entendereino.

O barroco ten fama de ser ríxido e pouco emotivo, e Bach en concreto, de ser todo igual. O afecionado tipo á música clásica parece ser, en esencia, consumidor de romanticismo, e como moito de clasicismo, co cal os barrocos somos os frikis dentro dos frikis.

Bach sí que é todo igual, pero iso non ten por que ser malo. Tamén se podería dicir que se che gusta algo del, gústache todo. Outra pega que se lle adoita poñer é que, en contraposición a Mozart, ou a Schumann, non semella ser un xenio nin un desequilibrado. Máis ben é un artesán, un profe de música, un burgués que apenas saíu da súa vila e que compuña para unha igrexa pequena e para os parroquianos. Tivo un rabaño de fillos e unha vida anodina, e morreu de vello e na cama.

A min é que sempre me pasa igual. Non me atraen as grandes personalidades, senón estas vidas tranquilas e pouco épicas, que a miúdo se reflexan na música. Esta música é serena e feliz, como debeu ser a súa plácida existencia de provincias, e como, confesareino, desexaría que fose a miña. É música para as vodas dos amigos, para tocar no salón da casa, Magdalena ao piano, para os alumnos que se atascaban nalgunha pasaxe. E así foi saíndo “ O clave ben temperado”, sen case pretendelo.

Quen diga que o barroco é pouco emotivo, non escoitou barroco con atención. O que dende logo non é, é grandilocuente. Pero quen diga que non é emotivo, está dicindo que na vida diaria non hai grandes emocións. Bach tivo unha vida pouco literaria, pero incluso nesas vidas hai momentos que igualan en intensidade ás grandes historias. A expresión romántica sempre me pareceu un pouco esaxerada, un pouco teatral, e polo mesmo, menos auténtica. Semella que nunca ninguén sufriu tanto como estás sufrindo ti, nin amou tanto como amas ti. Bach ama moito a Magdalena, pero sabe que é algo común, unha alegría que está ao alcance de calquera leiteira de Leipzig. Bach sofre terriblemente a morte da súa primeira muller, ou de varios dos seus fillos, pero sabe que en tódalas casas morreu un neno ou unha muller nova. Por iso escribe música serena, coa alegría ou coa dor do cotiá, de quen sabe que o mellor e o peor é parte da súa vida e da de todos.

Marcadores:

quarta-feira, janeiro 03, 2007

Café

Un dos meus propósitos para o 2007 vai ser quitarme. Tampouco moito. Só deixar de utilizar o café como droga “de abuso” (como lle gusta esta expresión ao Ministerio de Sanidade, aínda que sempre a emprega mal) e pasar a ser unha consumidora social. Claro que, a este paso, vai ter que ser unha desintoxicación en plan Trainspotting: pecharme nun cuarto cun montón de pelis e libros e tirar a chave.

Di Escohotado que para ser un auténtico cafetómano, para ser adicto, vaia, hai que tomar da orde de vinte ou trinta tazas ao día. Logo o meu, que non chego a iso nin de lonxe, debe de ser adicción psicológica. A parte boa é que non me van dar suores frías se paso tres días sen cheirar unha cafeteira. A mala, que o mono psicológico segue sendo mono.

Non deixa de ser curioso o estatus que as drogas legais adquiren nas nosas vidas. Calquera persoa sabe que a cafeína é adictiva, pero nin o máis puritano e acérrimo prohibicionista está en contra do seu libre consumo. O mesmo pasa coa campaña institucional descaradamente a favor do consumo de viño. O viño, en cantidades moderadas, dilata os vasos, e prevén os infartos. O hachís ou o opio, en cantidades moderadas, tamén, e a ninguén se lle ocorre recomendarlle aos hipertensos “un par de bolas de opio coa comida”.

Con isto non quero dicir que me pareza mal que a xente tome viño, nin moito menos. Só que a nosa relación con determinadas sustancias é únicamente cultural, e non ten que ver coa sustancia en sí. A maior parte da xente que eu coñezo que está en contra da legalización é consumidora habitual de alcohol (algunha, nunha medida que o Ministerio calificaría como “de abuso”) e non ten idea teórica dos efectos do que non quere que se legalice. Por volver ao meu mono de café, un gramo de cafeína equivale a 150mg de cocaína, que xa é unha dose razonable. Vale que para acadar un gramo de cafeína hai que tomar como dez tazas dunha sentada, pero é que resulta que a cafeína véndese en pastillas sen ningún tipo de restricción, nin sequera con receta.

Por outra banda, este post ven moi ao caso nestes días de despiporre etílico. Non sei se víchedes o último anuncio das bonitas campañas antidroga coas que nos obsequia Sanidade. No anuncio sae, basicamente, un montón de xente nova de festa. E despois di esa pedazo frase: “tú verás lo que te mola” (quen será o publicista?) A min paréceme superdivertido esa identificación inmediata xente nova-marcha-drogas, sobre todo nunca época na que ata o avó acaba cunha cogorza antolóxica sen moverse da casiña. Iso sí, con Rivera del Duero, que é legal. Isto persegue un doble propósito: asociar “droga” a “droga ilegal”, e polo tanto a idea de que as legais son inocuas; por outra banda, asociar droga a determinados ambientes e franxas de idade, para que os “adultos” poidan sentirse moralmente limpos cando consumen. Un pai de familia non entra nesa imaxe, e non entrará nunca, tome o que tome, pero un rapaz de vinte anos entra automaticamente no perfil, aínda que sexa rigurosamente abstemio, polo feito de ser novo e de saír.

Xa vos contarei como vai a miña terapia de deshabituación. Polo de agora, xa rompín o meu propósito e acaba de caer a primeira da mañá. En fin. Igual no 2008.

P.D: tamén coñezo algunha xente moi ben informada que está en contra da legalización, e merece a pena escoitar os seus argumentos, aínda que eu non os comparta. Co de arriba só me refería á xente que fala por falar, sen ter idea, que é moita pero non toda.
P.P.D: Recomendo especialmente, como bibliografía sobre o tema, a "Cantata do Café" de J.S. Bach, que vai disto: dunha rapaza adicta ao café que está arruinando ao seu pai, e el está desesperado por casala para que sexa o home quen lle pague o vicio. Parece ser que o café, polo XVIII, era caro...

Marcadores: